|
|
Προηγούμενη Σελίδα | |
|
|
Από
το γρόσι στο φοίνικα
|
|
Σε μικρό χρονικό
διάστημα θα κάνει την εμφάνιση του στην
πολιτική σκηνή της Ελλάδας ο Ελευθέριος Βενιζέλος.
Πεπειραμένος πολιτικός από την Κρητική
Πολιτεία. Τον ίδιο χρόνο ψηφίστηκε από την κυβέρνηση Δραγούμη ένας νόμος που αφορούσε τα οικονομικά και που έγινε σταθμός στην ιστορία της οικονομικής ζωής της χώρας. |
|
|
Σύμφωνα με το νόμο αυτό το κράτος επέτρεπε στην Εθνική,
την εκδοτική του τράπεζα, ν’ αγοράσει
για λογαριασμό της συνάλλαγμα και
χρυσό από τις ξένες αγορές και να το
χρησιμοποιεί σαν κάλυμμα για
την έκδοση χαρτονομίσματος. Ύστερα
από ην ψήφιση του
νόμου αυτού το ελληνικό χαρτονόμισμα
που βρισκόταν σε
κυκλοφορία μπορούμε πια να έχει
κάλυμμα στα θησαυροφυλάκια της
τράπεζας όχι μόνο μεταλλικές δραχμές,
αλλά και χρυσό ή ξένο συνάλλαγμα. |
Η ελληνική οικονομία
εμφανίστηκε δυνατή και η δραχμή
κυριάρχησε στην ευρύτερη περιοχή σαν
το ισχυρότερο νόμισμα, ισχυρότερο
ακόμα και από την αγγλική λίρα. |
|
Το
1927 το προσφυγικό πρόβλημα και η κακή
οικονομική κατάσταση της χώρας
ανάγκασαν την ελληνική κυβέρνηση ν’
αναζητήσει δάνειο από το εξωτερικό
ύψους 9.000.000 λιρών Αγγλίας με την
υποχρέωση από ελληνικής πλευράς τη
δημιουργία ξεχωριστής εκδοτικής
τράπεζας με την επωνυμία «Τράπεζα
της Ελλάδος». |
|
Η Τράπεζα της Ελλάδας θα
αρχίσει αμέσως τις εκδοτικές της
δραστηριότητες αλλά τα πρώτα
χαρτονομίσματά της
που θα κυκλοφορήσουν ήταν ήδη
τυπωμένα και βρίσκονταν ακυκλοφόρητα
στα αποθέματα της Εθνικής Τραπέζης. Τη
λύση έδωσε η επισήμανση με σφραγίδα της
νέας εκδοτικής αρχής-Τράπεζας της
Ελλάδος. |
|
Στις 28 Οκτωβρίου του1940, με
την επίθεση της Ιταλίας ο Β΄ Παγκόσμιος
Πόλεμος θα αρχίσει για την Ελλάδα.
Μπροστά σε ένα δεύτερο κύμα αναλήψεων
τραπεζικών καταθέσεων, η Τράπεζα της
Ελλάδος αναγκάστηκε αυτή τη φορά να
δεσμεύσει προσωρινά τις τραπεζικές
καταθέσεις. |
|
Τον Απρίλιο του 1941, η
Γερμανία θ’ εξαπολύσει τη δικιά της
επίθεση μέσω των ελληνοβουλγαρικών
συνόρων. Κάτω από τη συντριπτική ισχύ
του εχθρού το ελληνικό μέτωπο
διασπάσθηκε και η γερμανική προέλαση
προς την Αθήνα ήταν ταχύτατη. Μπροστά
στην κάθοδο των γερμανικών
μηχανοκίνητων μονάδων η κυβέρνηση της
χώρας, με το νέο πρωθυπουργό Εμμανουήλ
Τσουδερό και το βασιλιά Γεώργιο Β΄
θα εγκαταλείψουν στις 22 Απριλίου την
Αθήνα, φεύγοντας για την Κρήτη. Μαζί με
την κυβέρνηση στην Κρήτη θα φτάσει και
ο διοικητής της Τραπέζης της Ελλάδος
Κυριάκος Βαρβαρέσος, ο υποδιοικητής
της Γεώργιος Ματζαβίνος και τρεις
ανώτεροι υπάλληλοι. Στο διάστημα της
γερμανικής κατοχής θα αποτελέσουν την
εκπροσώπηση της ελληνικής εκδοτικής
Τράπεζας στο πλευρό της κυβέρνησης
στην Μ. Ανατολή και την Αγγλία .Από το
Φεβρουάριο του 1941 πριν ακόμη από τη
γερμανική επίθεση, ο χρυσός της
Τραπέζης της Ελλάδος θα έχει
μεταφερθεί και αυτός στην Κρήτη, η
οποία έχει θεωρηθεί ασφαλέστερο μέρος
από την Αθήνα. Με τη γερμανική επίθεση
στην Κρήτη το Μάιο του 1941, ο ελληνικός
χρυσός φυγαδεύτηκε στην Αλεξάνδρεια
της Αιγύπτου με
το αγγλικό πολεμικό «Διδώ» και από εκεί
έφτασε στην Πραιτόρια της Νοτίου
Αφρικής. |
|
Εκεί θα λιωθεί για να
μετασχηματιστεί σε ράβδους συνολικού
βάρους 608.350 ουγκιών .Τέλος, μετά από
πολλές περιπέτειες, ο ελληνικός χρυσός
μεταφέρθηκε στο Λονδίνο όπου θα μείνει
όλο το διάστημα της κατοχής, για να
επιστρέψει πίσω στην Ελλάδα μετά την
απελευθέρωση. Η Ελλάδα υπήρξε η μόνη εμπόλεμη χώρα του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, που ενώ κατελήφθη από τον εχθρό , κατόρθωσε να διασώσει τα αποθέματα του θησαυροφυλακίου της. Στην κατεχόμενη Ελλάδα η εξέλιξη της κυκλοφορίας του χρήματος ήταν καταστροφική. Κατά την περίοδο της κατοχής οι εχθρικές στρατιωτικές δυνάμεις θα προβούν σε μια άνευ προηγούμενου οικονομική εκμετάλλευση της χώρας. Έτσι στην Τράπεζα της Ελλάδος εγκαταστάθηκε Ιταλός και Γερμανός επίτροπος, ενώ η Τράπεζα ήταν υποχρεωμένη να καταβάλλει σε δραχμές οποιοδήποτε ποσό χρειάζονταν τα στρατεύματα κατοχής. Η περίοδος 1941-42 για την κατεχόμενη Ελλάδα ήταν τραγική. Χωρίς τρόφιμα και με το σύνολο των πρώτων υλών της να το αρπάζει ο κατακτητής χωρίς να πληρώνει, το οικονομικό και νομισματικό σύστημα της χώρας θα καταρρεύσει. |
|
|
|
Το
χρήμα άρχισε να χάνει αξία του και ο
πληθωρισμός ανέβαινε συνέχεια. Για να
ικανοποιηθούν οι
αυξημένες ανάγκες
σε χρήμα τόσο για τις καταβολές που
ζητούσαν οι αρχές κατοχής, όσο και για
τις ανάγκες του δημοσίου, η τράπεζα της
Ελλάδας αναγκάσθηκε να τυπώνει
συνέχεια χρήματα .Οι εκδόσεις αυτές,
που ονομάζονται σήμερα κατοχικές, θα
τυπωθούν για πρώτη φορά σε τυπογραφεία,
τόσο όμως η ποιότητά τους όσο και η
αισθητική τους είναι υποβαθμισμένη. Λόγω του αυξημένου πληθωρισμού συνεχώς θα τίθενται σε κυκλοφορία νέες εκδόσεις, με υψηλότερες ονομαστικές αξίες. Έτσι στις 20 Δεκεμβρίου του 1942 τέθηκε για πρώτη φορά σε κυκλοφορία χαρτονόμισμα των 10.000 δραχμών στις 12 Αυγούστου του 1943 χαρτονόμισμα των 25.000 δραχμών και στις 14 Ιανουαρίου του 1944 των 50.000 δραχμών. Αργότερα η κατάσταση έγινε ανεξέλεγκτη. Εκδίδονται χαρτονομίσματα των 100.000,των 500.000 και 1.000.000 δραχμών και ο εκπληκτικός ρυθμός αυτός συνεχίστηκε . Η κορύφωση ήρθε με τα δύο τελευταία κατοχικά νομίσματα των 10 και 100 δισεκατομμυρίων δραχμών που τυπώθηκαν τον Οκτώβριο του1944, λίγες μόνο μέρες μετά την απελευθέρωση . Τέλος, σε περιοχές της ελεύθέρης Ελλάδας, όπου το 1944 ο έλεγχός τους είχε περιέλθει στις ένοπλες ομάδες της Εθνικής Αντίστασης, θα κυκλοφορήσουν σαν χαρτονόμισμα τα ομόλογα της ΠΕΕΑ. Τα ομόλογα αυτά είναι χαρακτηριστικά για δύο λόγους: Δεν αναφέρονται σε δραχμές αφού η δραχμή έτσι και αλλιώς είχε χάσει την αξίας της, αλλά σε οκάδες σταριού. (τυπώθηκαν ομόλογα των 5,25 και 100 οκάδων) και για την αυστηρότητά τους απέναντι σε κάθε περίπτωση παραχάραξης που όπως αναγράφεται πάνω τους τιμωρείται με θάνατο. |
|
Προηγούμενη Σελίδα | |
|
|
|
|
|